Diagnostyka zespołu cieśni nadgarstka
Zespół cieśni nadgarstka (ZCN) to neuropatia, czyli schorzenie wynikające z ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Powoduje ból, drętwienie i mrowienie palców (głównie kciuka, palca wskazującego i środkowego) oraz w zaawansowaniu choroby osłabienie chwytu. Najczęściej występuje u osób wykonujących powtarzalne ruchy ręką, np. pracujących przy komputerze, stomatologów. Leczenie obejmuje rehabilitację, noszenie ortezy, a w zaawansowanych przypadkach – zabieg operacyjny.
W Centrum Edukacji AKSON organizujemy szkolenia, na których można nauczyć się wykonywania badań ENG, za pomocą którego można zdiagnozować zespół cieśni nadgarstka. Dzięki umiejętności przeprowadzania takich badań, lekarze mogą skuteczniej dobierać metody leczenia oraz monitorować postępy terapii pacjentów. Ważne jest, aby szkolenie odbyć w akredytowanym punkcie, w którym uczą specjaliści z wieloletnim doświadczeniem.
Zapytaliśmy specjalistkę, dr n. med. Jolantę Gałecką, wykładowczynię Centrum Edukacji AKSON i techniczkę EMG czym jest zespół cieśni nadgarstka?
OPINIA SPECJALISTKI
ZESPÓŁ CIEŚNI NADGARSTKA
Zespół cieśni nadgarstka (ZCN) to najczęstsza neuropatia obwodowa w obrębie kończyny górnej. Spowodowana jest ona uciskiem nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Najczęstsze objawy zaczynającej się cieśni to bóle w obrębie nadgarstka szczególnie w nocy, które potrafią wybudzać ze snu. Dodatkowo pojawiają się paraestezje w obrębie palca I, II, III i połowy IV. Wraz z nasileniem choroby może wystąpić osłabienie siły mięśniowej z unerwienia nerwu pośrodkowego a następnie zanik mięśni kłębu kciuka.
DIAGNOSTYKA – ELEKTRONEUROGRAFIA (ENG)
Najczulsze badanie potwierdzające lub wykluczające ZCN to badanie neurograficzne (ENG). Wykonywane jest przy pomocy naklejanych elektrod powierzchniowych. Pacjent podczas badania odczuwa impulsy prądowe. Do prawidłowej oceny ZCN w badaniu ENG konieczna jest ocena włókien czuciowych i ruchowych nerwu pośrodkowego oraz nerwu łokciowego.
Włókna czuciowe można oceniać metodą ortodromową (zgodną z przebiegiem włókien) lub metodą antydromową (przeciwną do przebiegu włókien).
Włókna czuciowe nerwu pośrodkowego najczęściej ocenianie są z palca II, ale niekiedy konieczna jest ocena także z palca III i I.
Włókna ruchowe nerwu pośrodkowego oceniane są z w trzech punktach: nadgarstek, łokieć i ramię. Efektorem jest tu mięsień odwodziciel kciuka krótki i na nim naklejana jest elektroda odbiorcza.
Włókna czuciowe nerwu łokciowego oceniane są z palca V. Natomiast włókna ruchowe oceniane są w czterech punktach: nadgarstek, poniżej łokcia, powyżej łokcia oraz pacha. Efektorem jest tu mięsień odwodziciel kciuka krótki i na nim naklejana jest elektroda odbiorcza.
W badaniu włókien ruchowych oceniana jest latencja z pierwszego punktu stymulacji, czyli nadgarstka, szybkość przewodzenia pomiędzy kolejnymi punktami stymulacji oraz amplitudy odpowiedzi. Dodatkowo wykonywana jest fala F, czyli odpowiedź późna z korzeni rdzeniowych. We włóknach czuciowych ocenie podlega szybkość przewodzenia oraz amplituda odpowiedzi.

DIAGNOSTYKA – OCENA
W cieśni minimalnej badanie podstawowe może być prawidłowe i wtedy konieczne jest zastosowanie metody porównawczej włókien ruchowych i/lub włókien czuciowych nerwu pośrodkowego i nerwu łokciowego, gdzie oceniana jest różnica latencji nerwu pośrodkowego oraz nerwu łokciowego.
W łagodnym stadium nieprawidłowa jest jedynie odpowiedź z włókien czuciowych.
W umiarkowanym stadium nieprawidłowa jest odpowiedź z włókien czuciowych oraz wydłużona latencja ruchowa.
W zaawansowanym stadium nie rejestruje się odpowiedzi z włókien czuciowych, a latencja ruchowa jest wydłużona.
W stadium ekstremalnym nie rejestruje się odpowiedzi z włókien czuciowych i z włókien ruchowych.
AUTORKA: dr n. med. Jolanta Gałecka, wykładowczyni Centrum Edukacji AKSON i techniczka EMG