Impedancja w EEG to opór elektryczny, jaki stawia skóra i tkanki głowy przepływowi sygnału między elektrodą a powierzchnią głowy. Niska impedancja (0-5 kΩ) jest kluczowa dla uzyskania wysokiej jakości zapisu, ponieważ zmniejsza szumy i zakłócenia. Przed badaniem technik EEG przygotowuje skórę głowy pacjenta i sprawdza impedancję, aby zapewnić optymalne warunki do rejestracji sygnału.
W niniejszym artykule Małgorzaty Aniśko, specjalistki EEG, autorka opowie czym jest impedancja i na co wpływa zbyt niska lub zbyt wysoka jej wartość?
ARTYKUŁ
Impedancja EEG, co to takiego?
Większość techników z pewnością o niej słyszała… A czy ją stosuje, używa?
To już inna kwestia.
CO TO JEST IMPEDANCJA EEG?
Impedancja to opór elektryczny mierzony pomiędzy skórą głowy a elektrodą. Jest ona bardzo ważna. Poprawny opór w zapisie EEG to lepszy sygnał oraz mniej artefaktów (zakłóceń). Jeżeli impedancja jest za wysoka może to powodować różnego rodzaju zakłócenia: fałszywy sygnał oraz szumy. Aby uzyskać dobry opór i wiarygodny wynik, musimy sprawić, aby nasza impedancja była dobra. Mieściła się w prawidłowym zakresie od 0 do 50.kΩ.
Wartość oporu w EEG powinna wynosić od 0-50.kΩ. Wartości te prezentowane są za pomocą kolorów, co ułatwia nam szybsze określenie wartości oporu. Ważna jest wartość oporu, a nie kolor. Kolory mogą występować w zależności od wartości np. niebieskie, zielone, żółte, pomarańczowe, czerwone fioletowe oraz brązowe. Jeżeli np. kolor niebieski ma wartość 0-5 kΩ to opór jest bardzo dobry.
Niestety w przypadku sygnału z czepka automatycznego, dany opór może mieć odwrotny efekt i sygnał bardzo złej jakości. Jednakże w EEG sygnały do 50. kΩ przyjmuje się za prawidłowe. Nie zgodzę się ze stwierdzeniem, że wyższy opór nie będzie miał wpływu w przypadku elektrod zakładanych „na sucho”. Uważam, że bez względu na rodzaj używanych elektrod- wartości powinny być takie same, czyli do 50.kΩ.
ZATEM, CO POWINNIŚMY ZROBIĆ, ABY TE WARTOŚCI BYŁY JAK NAJLEPSZE?
W tym przypadku dużo zależy od technika, ale też od pacjenta. Umyta skóra głowy, bez użycia oliwki (szczególnie dotyczy to dzieci), bez odżywek i bez użycia lakieru, pozwoli uzyskać jak najlepsze wartości. Do zadań technika należy zadbanie, żeby dokładnie przygotować skórę głowy odtłuszczając ją spirytusem oraz użyć żelu lub pasty ściernej. Ważną rolą jest też poprawne umieszczenie elektrod na skórze pacjenta.
Nadmienię, że dobrze kontrolowana impedancja poprawi jakość sygnału w badaniu EEG i ułatwi analizę fal mózgowych.
W przypadku badań długoterminowych, odpowiednio przygotowany pacjent oraz dobrze przygotowana skóra jego głowy, są najważniejsze. Podczas takich, długich badań musimy stale kontrolować wartości impedancji pod poszczególnymi elektrodami. Niektóre programy umożliwiają nam stałą kontrolę oporności skóry. Wyświetlają kolory pod elektrodami danego montażu, używanego w konkretnej chwili, podczas wykonywania badania. Kolory odpowiadają określonej wartości impedancji. Jeśli opór jest za wysoki, osoba wykonująca badanie powinna dołożyć żelu, aby obniżyć opór.
Często, osoby wykonujące badanie, nie zwracają uwagi na opór skóry (impedancję) zarówno przed, jak i w trakcie badania. Wskutek powyższego istnieje ryzyko, że wykonane badanie może mieć niewiarygodny wynik. Powstają zakłócenia, szumy oraz fałszywy sygnał pomiędzy elektrodami. Jeżeli opór wychodzi tylko spod jednej elektrody, nie wpływa to najczęściej na analizę sygnału EEG. Jeżeli jednak wysoki opór wychodzi z dwóch lub więcej elektrod, na pewno spowoduje to utrudnienie analizy badania EEG. Może nawet doprowadzić do uniemożliwienia odczytu badania (krzywe będą się rejestrowały, lecz będą zawierały fałszywe sygnały mogące wyglądać jak potencjały padaczkowe, a w przypadku zmian napadowych duży opór może je stłumić).
Wykonywanie impedancji jest bardzo ważne. Nie zajmuje wiele czasu. Należy pamiętać, żeby wykonać ją przed badaniem, ale też w przypadku wzrostu oporności, w trakcie badania (np. poprawić ułożenie elektrody). Ma to wpływ na jakość wykonanego przez nas badania i wiarygodność wyniku.
AUTORKA: Techniczka elektoencefalografii, Małgorzata Aniśko, wykładowczyni Centrum Edukacji AKSON